ANH VÂN giới thiệu
(Ecolaw.vn) – Mỗi người đều có một “nơi thường trú” - là nơi thường xuyên sinh sống và được công an cấp Hộ khẩu thường trú. Khi chuyển đổi nơi thường trú (từ nơi/địa phương này tới nơi/địa phương khác) thì cũng có nghĩa là có sự thay đổi về hộ khẩu. Về mặt thủ tục, cần tiến hành thủ tục chuyển khẩu và đăng ký thường trú tại nơi ở mới.
Vấn đề này được qui định tại Luật Cư trú năm 2006, Nghị định 107/2007, Nghị định 56/2010 và Thông tư 06/2007/TT-BCA của Bộ công an. Bài viết này giới thiệu về 2 thủ tục sau: Xin cấp “Giấy chuyển hộ khẩu” và “Đăng ký thường trú” tại nơi ở mới.
I. Thủ tục cấp “Giấy chuyển hộ khẩu”:
Nói chung, khi công dân (một người) chuyển nơi thường trú thì sẽ được cơ quan công an cấp “Giấy chuyển hộ khẩu” – để có cơ sở đăng ký thường trú tại nơi ở mới. Riêng trường hợp thay đổi nơi thường trú trong phạm vi một xã thì không cần phải qua thủ tục cấp Giấy chuyển hộ khẩu.
“Giấy chuyển hộ khẩu” do công an cấp xã hoặc công an cấp quận/huyện cấp, tùy theo địa phương nơi công dân chuyển đi. Cụ thể như sau:
• Trường hợp công an xã cấp “Giấy chuyển hộ khẩu”:
Khi công dân chuyển nơi thường trú ra ngoài phạm vi xã, thị trấn của huyện, mà huyện này thuộc một tỉnh (kể cả trong cùng 1 tỉnh hay ngoài tỉnh).
• Trường hợp công an cấp quận/huyện cấp “Giấy chuyển hộ khẩu”:
Khi công dân chuyển nơi thường trú ra ngoài phạm vi một huyện/quận/thị xã của thành phố - mà thành phố này trực thuộc trung ương hoặc ngoài phạm vi một thị xã/thành phố thuộc tỉnh.
Ví dụ: huyện Nhà Bè (thuộc TP. HCM - là TP trực thuộc trung ương) hoặc thành phố Bến Tre ( thuộc tỉnh Bến Tre) thuộc trường hợp này.
* Hồ sơ cấp Giấy chuyển hộ khẩu, gồm:
- Sổ hộ khẩu (sổ chính)
- Phiếu báo thay đổi hộ khẩu, nhân khẩu (theo mẫu).
Thời gian giải quyết: Trong thời hạn 3 ngày làm việc.
* Các trường hợp không phải cấp “Giấy chuyển hộ khẩu”:
Những trường hợp sau đây không cần xin cấp Giấy chuyển hộ khẩu
- Chuyển đi trong phạm vi của cùng một xã, thị trấn của huyện thuộc tỉnh.
- Chuyển đi trong cùng một huyện, quận, thị xã của thành phố trực thuộc trung ương; chuyển đi trong cùng một thị xã, thành phố thuộc tỉnh;
- Học sinh, sinh viên, học viên học tại nhà trường và cơ sở giáo dục khác;
- Đi làm nghĩa vụ quân sự, phục vụ có thời hạn trong Công an nhân dân;
- Được tuyển dụng vào Quân đội nhân dân, Công an nhân dân ở tập trung trong doanh trại hoặc nhà ở tập thể;
- Chấp hành hình phạt tù; chấp hành quyết định đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục, cơ sở chữa bệnh, cơ sở cai nghiện ma tuý bắt buộc, quản chế
- Các trường hợp bị hạn chế quyền tự do cư trú (trừ trường hợp đã được cơ quan áp dụng các biện pháp hạn chế quyền tự do cư trú đồng ý cho thay đổi nơi cư trú bằng văn bản).
II. Thủ tục đăng ký thường trú:
Đăng ký thường trú là việc công dân đăng ký nơi thường trú của mình với cơ quan nhà nước có thẩm quyền ( cơ quan công an) để được quản lý và cấp Sổ hộ khẩu.
* Nơi nộp hồ sơ:
+ Đối với thành phố trực thuộc trung ương: nộp hồ sơ tại Công an huyện, quận, thị xã;
+ Đối với tỉnh thì nộp hồ sơ tại Công an xã, thị trấn thuộc huyện, Công an thị xã, thành phố thuộc tỉnh.
*Hồ sơ đăng ký thường trú, gồm:
- Phiếu báo thay đổi hộ khẩu, nhân khẩu; bản khai nhân khẩu;
- Giấy chuyển hộ khẩu (như nêu ở phần đầu).
- Giấy tờ và tài liệu chứng minh chỗ ở hợp pháp.
Lưu ý: Đối với trường hợp chuyển đến thành phố trực thuộc trung ương phải có thêm tài liệu chứng minh đáp ứng được các điều kiện được đăng ký thường trú tại thành phố trực thuộc trung ương.
Thế nào là “Chỗ ở hợp pháp” ?
Chỗ ở hợp pháp là nơi thuộc quyền sở hữu, sử dụng của công dân hoặc được cơ quan, tổ chức, cá nhân cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ theo quy định của pháp luật. Theo qui định, tại thành phố Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh phải bảo đảm diện tích tối thiểu là 5 m2 sàn/01 người.
Giấy tờ chứng minh chỗ ở hợp pháp?
+ Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở/đất ở.
+ Hợp đồng mua bán nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước.
+ Giấy tờ về mua, bán, tặng, cho, đổi, nhận thừa kế nhà.
+ Giấy tờ của Tòa án hoặc cơ quan hành chính nhà nước có thẩm quyền giải quyết cho được sở hữu nhà ở đã có hiệu lực pháp luật; …vv.
III. Điều kiện đăng ký thường trú tại thành phố trực thuộc trung ương
Công dân thuộc một trong những trường hợp sau đây thì được đăng ký thường trú tại thành phố trực thuộc trung ương (như TP.HCM, TP. Đà Nẵng …):
• Công dân đang tạm trú nếu có đủ các điều kiện dưới đây thì được đăng ký thường trú:
+ Có chỗ ở hợp pháp tại thành phố trực thuộc Trung ương và tạm trú liên tục tại chỗ ở đó từ một năm trở lên;
+ Nơi đề nghị được đăng ký thường trú phải là nơi đang tạm trú.
Thời hạn tạm trú được tính từ ngày công dân đăng ký tạm trú đến ngày công dân nộp hồ sơ đăng ký thường trú.
Trường hợp chỗ ở hợp pháp do thuê, mượn, ở nhờ của cá nhân thì phải được người cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ đồng ý bằng văn bản
• Được người có sổ hộ khẩu đồng ý cho nhập vào sổ hộ khẩu của mình nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:
+ Vợ về ở với chồng; chồng về ở với vợ; con về ở với cha, mẹ; cha, mẹ về ở với con;
+ Người hết tuổi lao động, nghỉ hưu, nghỉ mất sức, nghỉ thôi việc chuyển về ở với anh, chị, em ruột;
+ Người tàn tật, mất khả năng lao động, người bị bệnh tâm thần hoặc bệnh khác làm mất khả năng nhận thức, khả năng điều khiển hành vi về ở với anh, chị, em ruột, cô, dì, chú, bác, cậu ruột, người giám hộ;
+ Người chưa thành niên không còn cha, mẹ hoặc còn cha, mẹ nhưng cha, mẹ không có khả năng nuôi dưỡng về ở với ông, bà nội, ngoại, anh, chị, em ruột, cô, dì, chú, bác, cậu ruột, người giám hộ;
+ Người thành niên độc thân về sống với ông, bà nội, ngoại;
* Được điều động, tuyển dụng đến làm việc tại cơ quan, tổ chức hưởng lương từ ngân sách nhà nước hoặc theo chế độ hợp đồng không xác định thời hạn và có chỗ ở hợp pháp. Trường hợp chỗ ở hợp pháp do thuê, mượn, ở nhờ của cá nhân thì phải được người cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ đồng ý bằng văn bản;
* Trước đây đã đăng ký thường trú tại thành phố trực thuộc trung ương, nay trở về thành phố đó sinh sống tại chỗ ở hợp pháp của mình. Trường hợp chỗ ở hợp pháp do thuê, mượn, ở nhờ của cá nhân thì phải được người cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ đồng ý bằng văn bản.
Thời hạn cấp Sổ hộ khẩu: 15 ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ. Trường hợp không cấp cơ quan công an phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.
( Lưu ý: Riêng thủ đô Hà Nội tuy là thành phố trực thuộc trung ương, nhưng do có tính chất đặc biệt là thủ đô, nên theo Luật thủ đô, qui định về điều kiện nhập khẩu sẽ có thể có sự khác biệt)
