Thursday, August 21, 2014

Mẹ nợ nần nên bỏ trốn, nhắn tin sẽ kiện con gái ra tòa về tội chiếm đoạt tài sản


Hỏi: Kính thưa luật sư, trước kia mẹ tôi kinh doanh nhà đất, có 50% là vốn của chị em tôi, có được 3 căn nhà. Nhưng một thời gian sau mẹ em ra chợ đánh đề bán hết 1 căn nhà trong số 3 căn nhà do chị em đứng tên.

Giờ còn lại 2 căn đang ở và căn cho thuê. Căn cho thuê do chị em đứng tên và tiền mua nhà là của chị em bỏ ra mua (giấy tờ tay), căn còn lại là em đứng tên, tiền mua nhà là của em để dành, của 2 chị em hùn nhau mua để mẹ đứng tên. 


Khi em gần đi du học thì mấy chị em nói mẹ sang tên qua cho em, mẹ em sang tên "hợp đồng cho tặng "vô điều kiện.

Giờ mẹ em lại mê đề thiếu nợ khắp nơi, năm vừa rồi em lấy chồng. Hồi tết này mẹ em buôn bán bia nước ngọt cùng chị chồng em đã thiếu 1 tỷ đồng, ép tụi em phải bán nhà để trả nợ. Nhưng chị em sang tên cho mẹ căn nhà đang cho thuê, còn căn mà em đang đứng tên thì nói mẹ đừng bán để ở. Vậy mà mẹ ép em, chửi mắng, nhắn tin quậy chị em em và gia đình chồng rồi bỏ trốn và nhắn tin điện thoại về là sẽ thưa em ra toà về tội chiếm đoạt tài sản của bà.

Thưa luật sư, nếu mẹ thưa em ra toà thì em có thua kiện không vì giờ chỉ còn căn nhà để ở ? Còn mẹ em hiện giờ các chủ nợ gửi đơn thưa kiện tại công an quận và đang bị truy tìm trên truyền thông đại chúng. Vậy mẹ em có bị tù không?

Kính mong luật sư tư vấn giải thích dùm em ạ ! Em chân thành biết ơn (Rieng S.).

Luật sư Trần Hồng Phong trả lời:

Qua thông tin bạn kể, thì biết rằng trước đây gia đình bạn có 3 căn nhà, đều do chị của bạn đứng tên sở hữu, nhưng nguồn gốc là từ tiền (50%) của chị em bạn. ( Tôi cũng hơi thắc mắc là sao chị em bạn còn trẻ mà có vốn khá lớn như vậy?). Sau đó, do mẹ bạn nợ nần đã bán hết 1 căn, còn 2 căn thì đã chuyển tên sang mẹ bạn 1 căn ( căn cho thuê), căn còn lại gia đình đang ở và bạn đứng tên là chủ sở hữu.

Với câu chuyện như trên, tôi thắc mắc là không thấy nói tới ba bạn. Trong khi theo qui định của pháp luật, thì những tài sản mà vợ chồng tạo dựng được trong thời thì hôn nhân là sở hữu chung. Ngoài ra, nếu thực sự có 50% là vốn của chị em bạn, thì mẹ bạn ( và ba bạn) chỉ có 50% trong số tài sản ấy. ( Nhưng phải do các bên đồng ý và thống nhất với nhau như vậy, hoặc bạn phải có chứng cứ rõ ràng về việc hùn vốn này. Mà cũng không đơn giản để kết luận ngay được).

Về mặt pháp lý, trước mắt sẽ xác định nhà do ai đứng tên thì thuộc quyền sở hữu của người đó. Nếu có tranh chấp thì sẽ do Tòa án giải quyết.

Như vậy, việc mẹ bạn nói rằng sẽ kiện bạn về tội chiếm đoạt tài sản của bà là không có cơ sở. Vì việc bạn có căn nhà đó, (không xét về nguồn gốc tiền mua nhà) là do mẹ bạn tự nguyện cho tặng một cách hợp pháp và đã làm thủ tục sang tên. Như vậy, bạn không chiếm đoạt căn nhà ấy. Và căn nhà ấy về mặt pháp lý là thuộc quyền sở hữu của riêng bạn. Nếu sau này bạn muốn thỏa thuận hay chia sẻ với chị mình hay mẹ mình hoàn toàn thuộc quyền của bạn. Cũng cần nói thêm là hành vi “chiếm đoạt tài sản” là hành vi phạm tội, phải có dấu hiệu lừa đảo và phải được cơ quan công an điều tra, khởi tố thành vụ án hình sự. Mẹ bạn đã làm hợp đồng cho tặng bạn nên hoàn toàn không có yếu tố lừa đảo gì ở đây. Mà mẹ bạn chỉ có thể kiện đòi lại nhà đã cho. Nhưng nay quyền sở hữu nhà đã chuyển qua cho bạn một cách hợp pháp nên hầu như mẹ bạn chắc chắn không thể thắng kiện.

Còn việc mẹ bạn bỏ trốn do nợ nần, theo tôi là điều không nên. Về nguyên tắc, nếu mẹ bạn có nợ tiền người khác thì phải trả nợ. Không trả nợ thì sẽ bị buộc phải bán tài sản mà mình đang có để trả nợ ( gọi là “cưỡng chế thi hành án”). Nếu không có tài sản nào khác thì sẽ bị “treo” bản án nợ đến suốt đời ( chừng nào có thì phải trả). Đây là chuyện thuần túy dân sự (tức là chuyện vay nợ cá nhân với nhau). Tuy nhiên, nếu mẹ bạn bỏ trốn hay trong quá trình vay nợ có các hành vi, thủ đoạn mang tính gian dối như làm giấy tờ giả, nói một đàng sài tiền một nẻo …vv thì có thể sẽ bị xem xét về mặt hình sự. Tức là hành vi này có thể sẽ bị coi là hành vi phạm tội. Các tội danh thường gặp là “lừa đảo chiếm đoạt tài sản” hoặc “lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”, sẽ bị ở tù.

Lời khuyên của tôi là bạn nên nhắn mẹ bạn trở về, có thể bán căn nhà cho thuê để trả nợ. Còn việc có bị ở tù hay không sẽ phụ thuộc vào các tình tiết như tôi nói ở trên. Mẹ bạn không thể nào cứ trốn suốt cả cuộc đời mình, đúng không? www.ecolaw.vn.


Chuyên mục Luật sư tư vấn Ecolaw do các luật sư của công ty luật hợp danh Ecolaw thực hiện. Quí vị hãy gửi câu hỏi theo địa chỉ ecolaw2@gmail.com để được giải đáp hoàn toàn miễn phí – trừ trường hợp câu hỏi quá phức tạp hoặc không rõ ràng. Thông tin càng chi tiết, cụ thể - nội dung tư vấn càng chính xác, hiệu quả. Phần lớn các câu hỏi – đáp (được mã hóa để bảo mật) sẽ được đăng trên website này nhằm mục đích phổ biến kiến thức pháp luật phổ thông cho mọi người.  
Quí vị có thể click vào menu “Luật sư tư vấn” để tìm đọc thêm các vấn đề mà mình quan tâm.
Lưu ý: bài viết trên thuộc lĩnh vực “Dân sự, tranh chấp dân sự”

CÔNG TY LUẬT HỢP DANH ECOLAW – ĐỊA CHỈ TIN CẬY CỦA MỌI NGƯỜI

843 Lê Hồng Phong, P.12, Quận 10, TP. Hồ Chí Minh
Email: ecolaw1@gmail.com - website: www.ecolaw.vn