Ls. Trần Hồng Phong giới thiệu(Ecolaw.vn) - Hiện nay, giao dịch mua bán xe ô tô giữa các cá nhân với nhau là khá phổ biến. Đây là một giao dịch dân sự về mua bán tài sản. Vì xe ô tô là tài sản có đăng ký, nên hợp đồng mua bán phải lập tại Phòng công chứng và bên mua phải đóng lệ phí trước bạ và làm thủ tục đăng ký xe sau khi mua. Phần hướng dẫn dưới đây căn cứ theo quy định tại Bộ luật dân sự và Thông tư số 36/2010/TT-BCA và Thông tư số 12/2013/TT-BCA của Bộ Công an về hướng dẫn đăng ký xe ô tô.
Thủ tục mua bán xe ô tô đã qua sử dụng (cũ) trong phạm vi cùng tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương thông qua các bước cơ bản dưới đây:
Bước 1: Kiểm tra pháp lý giấy tờ xe
Việc kiểm tra pháp lý giấy tờ xe là cần thiết, nhằm bảo đảm chiếc xe giao dịch có giấy tờ hợp lệ, nguồn gốc rõ ràng. Giấy tờ pháp lý của chiếc xe do người chủ xe có và giữ (bản chính), thông thường gồm:
1. Giấy tờ cá nhân: Chứng minh nhân dân và Sổ hộ khẩu – phù hợp với giấy tờ xe. (Nếu bên bán là vợ chồng thì cần có thêm Giấy đăng ký kết hôn).
2. Giấy chứng nhận đăng ký xe. (ghi tên Bên Bán, chính chủ)
3. Hoá đơn VAT của bên bán hàng (khi mua xe trước đây).
4. Biên lai lệ phí trước bạ.
5. Sổ đăng kiểm xe ô tô (kiểm tra về kỹ thuật).
6. Bảo hiểm ô tô (nếu có)
Bước 2: Ký kết Hợp đồng mua bán xe tại Phòng công chứng
Sau khi đã kiểm tra và có đầy đủ giấy tờ pháp lý như nêu tại Bước 1, hai bên mua bán sẽ ký Hợp đồng mua bán xe ô tô tại Phòng công chứng.
Nội dung hợp đồng (gồm chi tiết về giá cả, việc thanh toán, bàn giao xe, quyền và nghĩa vụ của các bên …vv) do hai bên thỏa thuận và thống nhất, trên cơ sở phù hợp với quy định của pháp luật về mua bán tài sản. Thông thường có các mẫu Hợp đồng mua bán xe tại các Văn phòng luật sư hay Phòng công chứng.
Hai bên sẽ ký Hợp đồng mua bán xe tại bất kỳ Phòng công chứng nào (công chứng công hoặc tư đều được). Công chứng viên sẽ kiểm tra giấy tờ pháp lý xe, năng lực hành vi dân sự của hai bên mua bán, sau đó chứng thực vào hợp đồng.
Tại thời điểm này, Bên bán cần bàn giao bản chính giấy tờ xe cho Bên mua, để Bên mua làm thủ tục sang tên (trước bạ) và đăng ký xe. Bên Bán cũng có thể bàn giao xe cho Bên Mua. Lúc này Bên Mua cũng cần thanh toán phần lớn số tiền mua xe cho Bên Bán (có thể khoảng 90-95% giá trị hợp đồng. Số còn lại thanh toán sau khi hoàn tất thủ tục sang tên, đăng ký xe).
Lưu ý: Hợp đồng mua bán xe còn được gọi là “chứng từ chuyển nhượng xe” khi qua Cơ quan công an làm thủ tục đăng ký xe.
Bước 3: Đóng lệ phí trước bạ (sang tên) tại cơ quan thuế
Bên Mua sẽ đem Hợp đồng mua bán xe và toàn bộ giấy tờ xe đến cơ quan thuế quận huyện nơi mình cư trú để đóng lệ phí trước bạ (sang tên xe).
Cơ quan thuế xe căn cứ vào giá trị chiếc xe để áp thuế (thường thì theo biểu thuế của Nhà nước, giá trị hai bên ghi trên Hợp đồng mua bán chỉ mang tính chất tham khảo).
Thuế suất trước bạ xe ô tô có thể thay đổi theo từng giai đoạn theo quy định của Nhà nước. Hiện nay là 2% giá trị xe (theo Nghị định số 23/2013/NĐ-CP) .
Lưu ý: Lệ phí trước bạ được cơ quan thuế tính theo giá trị xe tại thời điểm đang sử dụng và đời xe. Xe càng cũ thì giá trị được tính càng giảm. Ví dụ: giá trị xe mua mới là 300 triệu đồng, sau 3 năm sử dụng giá trị chỉ còn 50% = 150 triệu đồng.
Sau khi đóng phí trước bạ, cơ quan thuế sẽ cấp Biên lai đóng lệ phí trước bạ cho người đóng.
Bước 4: Đăng ký xe tại Cơ quan đăng ký xe (công an)
Cuối cùng, Bên Mua sẽ làm thủ tục đăng ký xe để được cấp Giấy chứng nhận đăng ký xe qua tên của mình ( Lưu ý: có thể sẽ là biển số xe mới hoặc giữ nguyên số xe cũ – tùy theo trường hợp cụ thể, theo quy định)
Bên mua sẽ đến các Cơ quan đăng ký xe của công an tại địa phương (cấp tỉnh, thành phố) nộp những giấy tờ nêu trên và làm thủ tục đăng ký xe.
Cụ thể khi đăng ký xe, chủ xe (tức là Bên mua) phải xuất trình các giấy tờ sau đây (lúc này đã có đủ nếu 3 bước trên đã hoàn tất):
1. Giấy chứng minh nhân dân và Sổ hộ khẩu của mình. ( Bên Mua)
2. Giấy khai đăng ký xe (theo mẫu - lấy tại Cơ quan đăng ký).
3. Giấy chứng nhận đăng ký xe.
4. Chứng từ chuyển nhượng xe (tức là Hợp đồng mua bán xe nói ở trên).
5. Biên lai đóng lệ phí trước bạ.
Cơ quan đăng ký xe sẽ tiếp nhận hồ sơ, kiểm tra đủ thủ tục quy định và viết Giấy hẹn.
Trong thời hạn 2 (hai) ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ, cơ quan đăng ký xe sẽ giải quyết cấp
- Biển số xe (nếu là số xe mới)
- Giấy chứng nhận đăng ký xe mới - cho người đang sử dụng xe (Bên Mua).
Đến đây, xem như việc mua bán xe đã hoàn tất.
.........
Lưu ý:
- Bài viết trên áp dụng cho việc mua bán xe giữa cá nhân - cá nhân trong phạm vi cùng tỉnh hoặc TP. trực thuộc Trung ương. Việc mua bán khác tỉnh sẽ được cập nhật, bổ sung sau.
- Quá trình sử dụng xe còn phải đăng kiểm lại xe, đóng phí bảo trì đường bộ, Bảo hiểm bắt buộc, bảo hiểm thân vỏ (nếu cần).
---------------
