Saturday, September 6, 2014

Cùng chung mua đất, bị bạn lừa và bán đất cho người khác: tính sao?


Hỏi: Tôi xin nhờ các luật sư tư vấn giúp tình huống như sau: Năm 1994, tôi cùng góp tiền với một người bạn thân mua một thửa đất trị giá 40 triệu đồng. giấy tờ, bìa đất đều đứng tên bạn tôi. Sau khi làm xong bìa đất, bạn tôi viết giấy bán cho tôi một nửa thửa đất và ký tên vào. Giấy bán không có xác nhận của cấp chính quyền do tin tưởng bạn bè thân thiết với nhau.

Đến năm 2009, bạn tôi đã bán toàn bộ diện tích thửa đất (có cả của tôi) mà không thông báo cho tôi biết. Trước đó tôi có đề nghị bạn tôi tách bìa nhưng bạn tôi không đồng ý vì cho rằng để thế đất rộng sẽ dễ bán hơn.


Sau đó có người hỏi mua phần đất của tôi, tôi liên lạc với bạn tôi để làm thủ tục tách bìa thì mới biết bạn tôi đã bán rồi (Tôi công tác xa nhà nên không biết thông tin). Khi tôi hỏi bạn tôi còn nói những lời khó nghe (Ví dụ: Mày sẽ không được một xu nào cả đâu) trong khi tình cảm hai đứa trước giờ vẫn bình thường.

Vì tin tưởng bạn bè nên mọi việc mua đất trước đây (năm 1994) tôi để cho bạn tôi toàn quyền làm mọi thủ tục, kể cả liên hệ và thanh toán tiền với họ. Sau khi sự việc này xảy ra, tôi có gặp người bán đất cũ và được biết giá trị của thửa đất thật ra chỉ có 16 triệu đồng, trong khi bạn tôi nói với tôi giá trị của nó là 40 triệu và đã lấy từ tôi 20 triệu đồng.

Vậy tôi mong các luật sư giúp tôi, tôi phải làm gì để lấy lại những gì là của mình? Trong trường hợp này Tôi phải làm thế nào? Hành vi đó của bạn tôi có được tôi là chiếm đoạt tài sản hay không? Rất mong được các luật sư giúp đỡ, Tôi xin chân thành cảm ơn. (LTHG)

Luật sư Trần Hồng Phong trả lời:

Thật bất hạnh khi có một người bạn như vậy. Hay nói đúng hơn là người đó không phải là bạn của bạn. Vì bạn bè mà lại lừa dối và lừa đảo nhau như vậy hay sao ?

Để giải quyết vấn đề của bạn thật không đơn giản, khó lắm. Vì bạn (do quá tin tưởng và chủ quan) nên đã phạm hàng loạt sai lầm. Cụ thể nhất: Mua đất mà lại để người khác đứng tên. Sau 17 năm vẫn không chịu làm thủ tục sang tên. Do vậy, hầu như không có bằng chứng nào xác định bạn là người đã mua đất từ người chủ ban đầu. Nay có muốn “quay ngược” lại thì cũng không có cơ sở nào để giải quyết.

Bằng chứng duy nhất mà bạn có trong tay là tờ giấy mua bán viết tay giữa người bạn của bạn và bạn. Về nguyên tắc, tờ giấy này chưa đúng về hình thức (chưa ra phòng công chứng, không đúng theo mẫu qui định …) nhưng cũng chứng minh được là giữa hai bên có giao dịch mua bán đất. Theo giấy này, lẽ ra bên bán phải làm thủ tục sang tên cho bạn (bên mua). Nếu bên bán không làm thì bạn có quyền khởi kiện, yêu cầu bên bán thực hiện hợp đồng (tức là yêu cầu bên bán làm thủ tục sang tên cho bạn). Khi đó, Tòa sẽ cho hai bên một khoảng thời gian (khoảng 1 tháng) để làm thủ tục sang tên. Nếu bên bán vẫn không chịu sang tên thì Tòa sẽ tuyên là hợp đồng mua bán (giấy tay) giữa hai bên vô hiệu – do không đúng về mặt hình thức. ( Theo qui định, khi mua bán (chuyển nhượng) đất hợp đồng phải được công chứng. Hai bên không công chứng tức là là “vi phạm về hình thức). Trong trường hợp này, hai bên phải hoàn lại cho nhau những gì đã nhận. Tức là bên bán phải hoàn lại tiền cho bạn, bạn giao lại đất cho bên bán.

Tuy nhiên, vì hợp đồng giữa hai bên (bạn và bạn của bạn) đã ký từ quá lâu (năm 1994), trong khi theo qui định tại Bộ luật dân sự thì thời gian khởi kiện tranh chấp về hợp đồng là 2 năm kể từ ngày xảy ra tranh chấp. Từ đó tới nay đã 17 năm, nên thời hiệu khởi kiện đã hết. Nếu bạn nộp đơn kiện thì Tòa cũng sẽ không nhận (thụ lý) đơn kiện của bạn. Hay nói cách khác, con đường giải quyết tranh chấp theo hướng dân sự xem như đã không còn.

Xét về mặt hình sự, tôi nghĩ rằng người bạn của bạn có dấu hiệu gian dối, lừa đảo - có thể tương ứng với các tội danh như “lừa đảo chiếm đoạt tài sản” hay “lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”. Cụ thể là trong khi đã ký giấy bán đất cho bạn mà lại bán đất cho người khác.

Tuy nhiên, để “làm rõ” vấn đề trách nhiệm hình sự trong sự việc này cũng không hề đơn giản. Mặt khác, luật hình sự cũng có qui định về thời hiệu khởi tố hình sự. Theo đó, nếu sự việc đã xảy ra quá lâu (từ 5 năm trở lên, tuy theo tính chất của hành vi phạm tội), thì dù có hành vi phạm tội, đương sự vẫn có thể được miễn truy cứu trách nhiệm hình sự (không khởi tố vụ án hình sự). Hay nói một cách ngắn gọn là cũng rất khó có cơ hội để giải quyết vụ việc theo hướng “hình sự hóa”.

Trong trường hợp cụ thể của bạn, nếu bạn thực sự có nguyện vọng làm rõ vấn đề, bạn có thể và nên liên hệ với một văn phòng luật sư gần nơi bạn cư trú. Nếu bạn ở gần TP.HCM thì có thể liên hệ với chúng tôi, mang theo giấy mua bán đất và những tài liệu liên quan – để chúng ta cùng “suy nghĩ” về khả năng “tóm gáy” người bạn xấu xa này xem sao. Nhưng thú thực là tôi cho rằng khả năng thành công là rất thấp.

Trên thực tế, lẽ ra khi “mua đất” từ người bạn, xem như bạn đã nhận đất. Đáng lẽ bạn phải thỉnh thoảng đến thăm đất và phải làm thủ tục sang tên từ lâu. Những lý do mà bạn nêu ra cho thấy trong vụ việc này bạn đã quá chủ quan, quá đơn giản trong cách suy nghĩ và hành động. Nên hậu quả hôm nay hầu như là điều tất yếu. Đây thực sự là một bài học kinh nghiệm lớn đối với bạn. Vài ý trao đổi cùng bạn. Thân mến. www.ecolaw.vn


Chuyên mục Luật sư tư vấn Ecolaw do các luật sư của công ty luật hợp danh Ecolaw thực hiện. Quí vị hãy gửi câu hỏi theo địa chỉ ecolaw2@gmail.com để được giải đáp hoàn toàn miễn phí – trừ trường hợp câu hỏi quá phức tạp hoặc không rõ ràng. Thông tin càng chi tiết, cụ thể - nội dung tư vấn càng chính xác, hiệu quả. Phần lớn các câu hỏi – đáp (được mã hóa để bảo mật) sẽ được đăng trên website này nhằm mục đích phổ biến kiến thức pháp luật phổ thông cho mọi người.  
Quí vị có thể click vào menu “Luật sư tư vấn” để tìm đọc thêm các vấn đề mà mình quan tâm.
Lưu ý: bài viết trên thuộc lĩnh vực “Hành chính – Hình sự”

CÔNG TY LUẬT HỢP DANH ECOLAW – ĐỊA CHỈ TIN CẬY CỦA MỌI NGƯỜI

843 Lê Hồng Phong, P.12, Quận 10, TP. Hồ Chí Minh
Email: ecolaw1@gmail.com - website: www.ecolaw.vn