Friday, September 26, 2014

Chia tài sản vợ chồng bằng hình thức ủy quyền là không nên và không đúng


Hỏi: Kính gửi Công ty luật Ecolaw! Tôi có một thắc mắc xin được luật sư giải đáp như sau: Tôi và chồng tôi trong giai đoạn sống chung có mua một miếng đất ở Long An do chồng tôi đứng tên. Nay chúng tôi đã ly hôn vào ngày 17/11/2011 (tài sản tự vợ chồng thỏa thuận) và chồng tôi có để lại cho tôi toàn bộ miếng đất này toàn quyền sử dụng. Và chúng tôi có ra Phòng công chứng tại Tiền Giang (quê tôi) để chồng tôi làm hợp đồng ủy quyền cho tôi toàn quyền mua bán, cho tặng, thế chấp tài sản này. Tại phòng công chứng lập ra 3 bản: 1 bản lưu, 1 bản tôi giữ, 1 bản chồng tôi giữ. 

Khi tôi về Long An để làm thủ tục sang tên thì ở Phòng công chứng Long An đòi giữ luôn bản chính hợp đồng ủy quyền của tôi. Và tại Phòng công chứng nói khi vô UBND để làm thủ tục sang tên thì người ta cũng sẽ yêu cầu giữ lại 1 bản chính nữa thì mới tiến hành sang tên được. Và tôi có gọi điện cho chồng tôi để yêu cầu giao cho tôi 1 bản còn lại thì chồng tôi cố tình không muốn đưa cho tôi.

Vậy cho tôi hỏi: 

- Khi tôi không có 1 bản chính Hợp đồng ủy quyền nữa để UBND lưu giữ thì tôi có thể đem bản chính đi sao y được không?

- Trường hợp tôi chỉ giữ 1 bản chính thì tôi phải làm sao để có thể tiến hành thủ tục mua bán được ? ( vì tôi và chồng tôi rất căng thẳng, chồng tôi cố tình không muốn đưa bản chính còn lại cho tôi).

- Nếu chồng tôi không đưa, tôi có thể kiện ra tòa để yêu cầu chồng tôi làm thủ tục sang tên được không? Và tôi có thể kiện tại tòa án tỉnh Tiền Giang được không? Hay phải kiện tại tòa án quê của chồng tôi?

( Vì chúng tôi mới ly hôn nên tôi vẫn còn trong thời hạn 15 ngày kháng cáo). Tôi kính mong Công ty luật Ecolaw giúp đỡ sớm dùm. Tôi xin chân thành cám ơn.( Le Ng.)

Luật sư Trần Hồng Phong trả lời:

Vì vụ việc của chị là “gấp”, nên chúng tôi quyết định “ưu tiên” trả lời sớm.

Trước hết, trong một vụ án ly hôn, ngoài giải quyết vấn đề về “quan hệ vợ chồng”, “quan hệ con cái” thì còn có một vấn đề khác không kém phần quan trọng là “tài sản chung”.

Theo đó, nếu các bên tự thỏa thuận được về vấn đề chia tài sản chung (là tài sản được hình thành trong thời kỳ hôn nhân) thì không cần nhờ Tòa giải quyết. Ngược lại, thì có quyền yêu cầu tòa án giải quyết – theo nguyên tắc cơ bản là : tài sản chung sẽ chia đôi mỗi bên một nửa (50%).

Về nguyên tắc, kể cả sau khi đã ly hôn, mà vấn đề tài sản chung dù trước đây đã “tự thỏa thuận” (như trường hợp của chị) nhưng sau này lại tranh chấp thì các bên vẫn có quyền đưa ra tòa án nhờ giải quyết (lúc này sẽ trở thành vụ án dân sự “chia tài sản chung sau khi đã ly hôn”). Tuy nhiên, một khi đã ly hôn rồi thì tốt nhất là nên “dứt điểm” luôn vấn đề tài sản ngay trong vụ án ly hôn. Vì sau này lại tiếp tục tranh chấp sẽ rất phiền phức, thêm kéo dài và luôn tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Chính vì vậy lời khuyên của tôi là nếu chị cảm thấy không “ổn” (như lời trình bày của chị), thì ngay bây giờ nên làm đơn kháng cáo, đề nghị Tòa chia luôn tài sản chung vì “không còn tự thỏa thuận được nữa”. Tòa phúc thẩm khi đó có thể sẽ giải quyết luôn hoặc hủy án sơ thẩm, để tòa huyện xử lại (bao gồm việc giải quyết chia tài sản), hoặc cũng có thể yêu cầu tách thành vụ án khác.

Về vấn đề sao y Hợp đồng ủy quyền chị hỏi, về nguyên tắc chị có thể ra Phòng công chứng sao y. Và bản sao này vẫn có giá trị pháp lý. Không thấy có qui định nào cấm việc này. Tuy nhiên, các vấn đề pháp lý liên quan đến ủy quyền là khá phức tạp. Chẳng hạn như nếu hợp đồng ủy quyền không có thù lao, thì bên ủy quyền (chồng chị) có quyền đơn phương hủy bỏ hợp đồng ủy quyền. Do vậy, tôi không thể chắc chắn là chị có sao y được không.

Còn việc muốn có thêm bản chính thì rõ ràng không thể mà cả hai người phải ra Phòng công chứng làm mới. Vì khi ký hợp đồng ủy quyền - ở phần cuối đã ghi rõ số bản chính được lập. Nên nay không thể “hô biến” để có số bản chính khác với con số đã ghi nhận trong hợp đồng được.

Tuy nhiên, vấn đề ở đây là việc làm hợp đồng ủy quyền như vậy vô tình đã làm sai lệch về bản chất sự việc, gây bất lợi cho chị.

Bởi vì theo lời chị nói thì chồng chị thỏa thuận giao/chia miếng đất cho chị. Tức là thực chất đã đồng ý chuyển quyền sở hữu/sử dụng mảnh đất này sang cho chị chứ không phải là “ủy quyền” cho chị quyền mua bán hay sử dụng. ( Ủy quyền tức là việc một người có tài sản và giao cho người khác “làm giúp” một công việc nào đó – về bản chất tài sản vẫn là của người đó). Do vậy, đúng nhất là chồng chị phải làm thủ tục “cho tặng” - để chuyển giao mảnh đất sang cho chị. ( Ký “Hợp đồng cho tặng tài sản”).

Điều quan trọng hơn là hiện nay, chị chưa có văn bản có giá trị pháp lý ghi nhận sự thỏa thuận của hai người về việc chồng chị giao miếng đất cho chị. Đó chính là “Bản thỏa thuận về việc chia tài sản chung của vợ chồng”. Bản thỏa thuận này cần phải được lập một cách chặt chẽ, rõ ràng. Tốt hơn là nhờ Phòng công chứng hoặc Văn phòng luật sư lập, chứng thực hoặc làm chứng. Và đây chính là cơ sở để hai bên ký hợp đồng tặng cho tài sản như nói trên.

Chính vì hình thức ủy quyền như chị nói là không ổn như tôi đã phân tích ở trên, nên một lần nữa, tôi cho rằng chị nên kháng cáo để bảo toàn và có cơ hội bảo toàn quyền lợi của mình một cách tốt nhất. Và do vậy, lúc này chưa cần thiết phải tính tới tình huống là sẽ kiện ở đâu (Long An hay Tiền Giang) về việc làm thủ tục sang tên như chị hỏi.

Tôi cũng khuyên chị nên tìm đến sự hỗ trợ của luật sư, vì vụ việc của chị hiển nhiên cần có sự chắc chắn, cẩn trọng về mặt pháp lý, tránh rủi ro. Chúc chị mọi việc tốt đẹp. www.ecolaw.vn


Chuyên mục Luật sư tư vấn Ecolaw do các luật sư của công ty luật hợp danh Ecolaw thực hiện. Quí vị hãy gửi câu hỏi theo địa chỉ ecolaw2@gmail.com để được giải đáp hoàn toàn miễn phí – trừ trường hợp câu hỏi quá phức tạp hoặc không rõ ràng. Thông tin càng chi tiết, cụ thể - nội dung tư vấn càng chính xác, hiệu quả. Phần lớn các câu hỏi – đáp (được mã hóa để bảo mật) sẽ được đăng trên website này nhằm mục đích phổ biến kiến thức pháp luật phổ thông cho mọi người.  
Quí vị có thể click vào menu “Luật sư tư vấn” để tìm đọc thêm các vấn đề mà mình quan tâm.
Lưu ý: bài viết trên thuộc lĩnh vực “Hôn nhân gia đình – Quyền trẻ em”

CÔNG TY LUẬT HỢP DANH ECOLAW – ĐỊA CHỈ TIN CẬY CỦA MỌI NGƯỜI

843 Lê Hồng Phong, P.12, Quận 10, TP. Hồ Chí Minh
Email: ecolaw1@gmail.com - website: www.ecolaw.vn