Saturday, August 16, 2014

Người mất tích trở lại đòi tài sản chung vợ chồng



Hỏi : Chị tôi và anh rể kết hôn có đăng ký năm 1998. Hai người góp tiền mua được mảnh đất gần 300m2 và xây nhà mái bằng kiên cố. Năm 2000 chị tôi theo cô tôi sang Mỹ chơi. Sau đó trở về Việt Nam và gọi điện từ Hải Phòng cho anh rể tôi nói là không thể chung sống với anh rể tôi nữa. Nhưng không về quê làm thủ tục ly hôn mà ở lại thành phố Hải Phòng sống phiêu bạt cùng những người bạn của chị. 


Trong suốt khoảng thời gian từ năm 2000 đến đầu tháng 06/2010 anh rể tôi cũng như gia đình tôi không biết tin tức gì về chị (lý do là do một quyết định xét nghiệm sai của bệnh viện nói là chị bị nhiễm HIV nên chị mặc cảm, chán nản và bỏ đi. Mãi thời gian gần đây khi thấy thời gian quá lâu mà không có dấu hiệu của bệnh tật nên chị đi xét nghiệm lại và cho kết quả ngược lại).

Năm 2004, toà án đã tuyên chị tôi mất tích và cho anh rể tôi ly hôn. Trong quyết định của Toà không đề cập đến tài sản. 

Năm 2006, anh tôi bán căn nhà cho ông B. và vào Sài Gòn sống cùng người vợ mới.

Hỏi nay chị tôi trở về muốn đòi lại quyền lợi của chị trong khối tài sản nhà đất thì chị tôi phải làm gì? (Chị và gia đình tôi đã liên lạc với anh rể tôi để nói về vấn đề này nhưng anh tôi trốn tránh, không tiếp chuyện, vì ông B. là bố của bạn học cùng anh chị tôi nên chị tôi không nhất thiết đòi nhà mà chỉ cần đòi một phần tiền bán nhà từ anh tôi cũng được. Trân trọng cảm ơn luật sư! (Trịnh L.)

Luật sư Trần Hồng Phong trả lời :

Câu chuyện của gia đình bạn quả là đặc biệt và ít gặp trong cuộc sống. Chúng tôi xin gửi lời chia sẻ và cảm thông với chị của bạn.

Chị của bạn (tạm gọi là Chị A) đang ở trong bối cảnh pháp lý khá éo le : bị tuyên bố mất tích và bị ly hôn. Nếu anh rể bạn chưa lấy vợ mới thì hai người có thể quay trở lại đoàn tụ vợ chồng. Nhưng nay trong hoàn cảnh như vậy đành phải xem như vẫn đang trong cảnh “chưa có chồng”. Vì Điều 80 Bộ luật dân sự qui định : “ Trong trường hợp vợ hoặc chồng của người bị tuyên bố mất tích đã được ly hôn thì dù người bị tuyên bố mất tích trở về quyết định cho ly hôn vẫn có hiệu lực pháp luật”.

Để đòi lại tài sản, trước mắt chị A cần có đơn gửi Tòa án nơi đã tuyên bố mình mất tích, yêu cầu hủy quyết định tuyên bố mất tích. Sau đó mới có thể tranh chấp đòi lại phần tài sản của mình trong khối tài sản chung của vợ chồng trước đây.

Theo qui định tại Luật hôn nhân và gia đình, nếu không có thỏa thuận khác thì tài sản tạo lập trong thời kỳ hôn nhân là tài sản chung của vợ chồng. Do vậy chị A hoàn toàn có quyền đòi lại 50% giá trị khối tài sản này (dù người anh rể (tạm gọi là anh A) đã bán)

Thực ra, về nguyên tắc thì khi chị A vắng tin tức được xem là trường hợp “vắng mặt tại nơi cư trú”. Lúc này tài sản của chị A (trong khối tài sản chung) sẽ do anh A (người chồng) quản lý, sử dụng.

Điều 79 Bộ luật dân sự qui định : “Trong trường hợp Toà án giải quyết cho vợ hoặc chồng của người bị tuyên bố mất tích ly hôn thì tài sản của người mất tích được giao cho con đã thành niên hoặc cha, mẹ của người mất tích quản lý; nếu không có những người này thì giao cho người thân thích của người mất tích quản lý; nếu không có người thân thích thì Toà án chỉ định người khác quản lý tài sản”. Như vậy, nếu thực sự bản án ly hôn không đề cập đến vấn đề tài sản thì đây là sai sót của Tòa án. Tuy nhiên, tôi nghĩ rằng đây là vấn đề rất cơ bản, Tòa án không thể sai sót một cách đơn giản như vậy. Bạn nên đề nghị chị bạn liên hệ với Tòa án xin trích lục lại bản án để xem xem thế nào.

Nhưng cho dù trong bản án ly hôn của anh A có hay không đề cập đến tài sản của vợ chồng thì nay chị A vẫn có quyền kiện anh A, đòi chia và hưởng phần tài sản của mình - giống như một vụ án đòi tài sản bình thường.


Để đạt kết quả tốt, trước mắt chị A cần hoàn tất hồ sơ khởi kiện gồm giấy tờ, tài liệu chứng minh về tài sản của hai vợ chồng trước đây ( có thể xin trích lục tại cơ quan quản lý nhà nước). Sau đó nộp đơn kiện đòi tài sản, đề nghị hưởng 50% giá trị tài sản (hoặc theo giá trị anh A đã bán). Về nguyên tắc, Tòa sẽ buộc anh A phải thanh toán lại phần tài sản này ( dưới dạng giá trị (tiền)) cho chị A.

Việc chị A có ý nguyện chỉ cần hưởng một phần tiền có thể trình bày trong quá trình giải quyết vụ án sau này. Nếu các bên thỏa thuận được thì sẽ lập thành “Biên bản hòa giải thành” – có giá trị tương đương bản án.

Tóm lại, chị A cần thực hiện 2 bước sau:

1. Nộp đơn yêu cầu tòa hủy quyết định tuyên bố mất tích.

2. Khởi kiện anh A, yêu cầu chia hưởng 50% giá trị tài sản chung của vợ chồng. Thanh toán bằng tiền mặt.

Chúng tôi chân thành chúc chị A mọi việc thuận lợi, tốt đẹp. www.ecolaw.vn


Chuyên mục Luật sư tư vấn Ecolaw do các luật sư của công ty luật hợp danh Ecolaw thực hiện. Quí vị hãy gửi câu hỏi theo địa chỉ ecolaw2@gmail.com để được giải đáp hoàn toàn miễn phí – trừ trường hợp câu hỏi quá phức tạp hoặc không rõ ràng. Thông tin càng chi tiết, cụ thể - nội dung tư vấn càng chính xác, hiệu quả. Phần lớn các câu hỏi – đáp (được mã hóa để bảo mật) sẽ được đăng trên website này nhằm mục đích phổ biến kiến thức pháp luật phổ thông cho mọi người.  
Quí vị có thể click vào menu “Luật sư tư vấn” để tìm đọc thêm các vấn đề mà mình quan tâm.
Lưu ý: bài viết trên thuộc lĩnh vực “Dân sự, tranh chấp dân sự”

CÔNG TY LUẬT HỢP DANH ECOLAW – ĐỊA CHỈ TIN CẬY CỦA MỌI NGƯỜI

843 Lê Hồng Phong, P.12, Quận 10, TP. Hồ Chí Minh
Email: ecolaw1@gmail.com - website: www.ecolaw.vn