Tài năng và đức độ của nhà văn Nguyên Ngọc là điều không phải bàn cãi. Ông là người luôn có tư tưởng bảo vệ những giá trị của Tây Nguyên - trong đó có việc phản đối chủ trương khai thác Boxit ở Tây Nguyên ( đại tướng Võ Nguyên Giáp cũng phản đối chủ trương này)
Cát Hiệp
(Ecolaw.vn) - Giải thưởng Hồ Chí Minh là giải thưởng danh giá nhất về văn học – nghệ thuật tại Việt Nam. Đây là giải thưởng mà hầu như mọi nhà văn, nhà thơ – rất là những người hám danh - đều ao ước. Thế nhưng lạ thay, hai tên tuổi lớn là nhà văn Nguyên Ngọc và nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm đã rút tên khỏi danh sách đề cử. Vì sao?
Theo báo Người Lao Động, sau nhà văn Sơn Tùng, nhà văn Nguyên Ngọc - tác giả của Đất nước đứng lên cũng đã xin rút tên ra khỏi danh sách đề cử xét Giải thưởng Hồ Chí Minh.
Trao đổi với VnExpress.net về việc rút tên khỏi đề cử, tác giả Rừng xà nu chỉ nói: “Tôi không làm hồ sơ và cũng không quan tâm đến chuyện này”.
Ông giải thích thêm, “đây chưa phải lúc thích hợp” để trả lời về lý do rút tên khỏi giải.
Đây không phải là lần đầu tiên nhà văn Nguyên Ngọc tỏ rõ thái độ thờ ơ với sự tôn vinh dành cho mình. Năm 2000, Nguyên Ngọc vắng mặt trong Lễ trao Huân chương Độc lập dành cho ông. Đại diện Hội Nhà văn đã phải mang Huân chương đến tận nhà của nhà văn. Ông cũng từng từ chối nhận Giải thưởng Nhà nước đợt đầu tiên. Ngoài ra, Nguyên Ngọc còn từ chối mọi hỗ trợ về vật chất cho việc sáng tác từ Hội Nhà văn.
Ông tâm sự với VnExpress.net: "Tôi là một người lao động bình thường. Tôi như một anh thợ mộc. Tôi làm ra sản phẩm, bán cho nhân dân và có thu nhập bằng sức lao động của mình. Anh thợ mộc có được ai đưa tiền cho để anh ta làm việc đâu".
Đại diện cho Hội Nhà văn Việt Nam, Phó Chủ tịch Nguyễn Trí Huân cho biết, Hội đề cử nhà văn Nguyên Ngọc vào Giải thưởng Hồ Chí Minh năm nay và đề nghị làm hồ sơ cho ông, nhà văn đã đồng ý. Sau khi hồ sơ hoàn thành và được xét duyệt qua cấp cơ sở, nhà văn lại gửi thư xin rút khỏi giải.
Ông Nguyễn Trí Huân giải thích, việc các nhà văn rút tên khi đã được đề cử là chuyện “rất bình thường” khi xét các Giải thưởng Hồ Chí Minh hay Giải Nhà nước. “Tham gia hay không tham gia, đăng ký hay không đăng ký, đó là quyền và nguyện vọng của nhà văn, Hội hoàn toàn chấp nhận và thông cảm”, ông nói.
Nhà văn Nguyên Ngọc được đề cử Giải thưởng Hồ Chí Minh với tập truyện Rẻo cao. Trong danh sách trình lên Hội đồng cấp Nhà nước ở lĩnh vực văn học còn có các tác giả Đỗ Chu, Phạm Tiến Duật, Hữu Thỉnh, Lê Lựu, Ma Văn Kháng…
Nhà văn Nguyên Ngọc, tên thật là Nguyễn Ngọc Báu, sinh năm 1932 tại huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam. Ông là dịch giả, nhà văn, nhà báo, nhà nghiên cứu văn học danh tiếng và còn được coi là một chuyên gia về Tây Nguyên.
Ở lĩnh vực sáng tác, Nguyên Ngọc nổi tiếng với các tác phẩm như Đất nước đứng lên, Rừng Xà Nu, Đất Quảng... Còn trong vai trò của một nhà phê bình, nghiên cứu, ông có công phát hiện và nâng đỡ những tài năng như Nguyễn Huy Thiệp, Nguyễn Ngọc Tư...
Ngoài ra, năm nay, một nhà thơ nữa cũng xin rút khỏi đề cử Giải thưởng Hồ Chí Minh ở lĩnh vực Văn học, đó là nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm. Lý do ông xin rút khỏi danh sách đề cử giải thưởng là tác phẩm Cõi lặngcủa ông mới chỉ xuất bản được ba năm, chưa đủ thời gian năm năm để tham gia Giải thưởng Hồ Chí Minh như quy định.
Những thông tin như vậy làm cho nhiều người cảm thấy buồn quá. Rõ ràng có điều gì không ổn ở đây.